Μάθημα αντιρατσιστικής ανθρωπιάς

«Ιθαγένεια για όλα τα παιδιά» γράφανε χθες τα κίτρινα μπαλόνια που είχαν κατακλύσει την παράσταση του έργου του Φόλκερ Λούντβιχ «Μια γιορτή στου Νούριαν» στο θέατρο «Πορεία».

Πολλοί από τους λιλιπούτειους θεατές τα κρατούσαν σφικτά αγκαλιά και μέσα στην πλατεία. Πήραν ένα ζεστό μάθημα αντιρατσιστικής ανθρωπιάς από την παράσταση που αναπαράγει γνώριμα «μοτίβα» (όπως «Βρομιάρηδες μετανάστες! Μας παίρνετε τις δουλειές! Εγώ πληρώνω φόρους για εσάς!»), δίνοντας την εσφαλμένη αίσθηση ότι το έργο του Γερμανού συγγραφέα έχει γραφτεί ειδικά για εμάς.

Αφθαρτο κοινό

Ο άνθρωπος, όμως, δεν αλλάζει. Ούτε ο ρατσισμός του. Κι αυτό ισχύει όποιο χρώμα κι αν πάρει και σε όποια εποχή κι αν τον τοποθετήσεις. Απλώς ο Παπαδάκης, ο Ελληνας γκασταρμπάιτερ της δεκαετίας του '60, θύμα του ρατσισμού των Γερμανών, σήμερα είναι ο Νούριαν, ο Ιρανός μετανάστης στην Ελλάδα. Δεν ήταν επομένως καμία αλματώδης προσαρμογή, ούτε καν διασκευή, η μετατροπή του πρωτότυπου τίτλου του θεατρικού του Λούντβιχ «Μια γιορτή στου Παπαδάκη» σε «Μια γιορτή στου Νούριαν» από την αθηναϊκή σκηνή.

«Κουτί» έχει έρθει στην πετυχημένη παράσταση για παιδιά, εφήβους και ενηλίκους η «μεταμόρφωση» του ρατσιστή Γερμανού των '60ς σε Ελληνα ξενόφοβο του 2013, του γκασταρμπάιτερ Παπαδάκη σε Ιρανό Νούριαν και της ανήλικης Τουρκάλας καθαρίστριας της Γερμανίας λίγο πριν τα '70s σε ανήλικη Πακιστανή της σύγχρονης ελληνικής επικράτειας που της αρνείται την ιθαγένεια.

Είχα χρόνια να βρεθώ σε μια παιδική παράσταση και είχα ξεχάσει τις αυθόρμητες αντιδράσεις των παιδιών. Τη δύναμη της ζωντανής αλληλεπίδρασης με ένα τόσο αθώο και άφθαρτο κοινό. Πολλοί από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς δεν ήξεραν χθες ότι ανάμεσά τους καθόταν ο Γερμανός θεατράνθρωπος. Ο Φόλκερ Λούντβιχ μόλις ολοκληρώθηκε η παράσταση βρέθηκε στη σκηνή μαζί με το θίασο, τους σκηνοθέτες Παντελή Δεντάκη και Βασίλι Κουκαλάνι (ο δεύτερος, Eλληνοiρανός, υποδύεται τον Νούριαν) και τον οικοδεσπότη Δημήτρη Τάρλοου. «Αν ξαναέγραφα σήμερα το έργο, ο Ελληνας θα ήταν Ρομά ή Πακιστανός», είπε συζητώντας με τους γονείς και τα παιδιά.

Πρέπει να αισθάνεται περήφανος ο Δημήτρης Τάρλοου, τον οποίο συνδέουν μυστήριοι δεσμοί με το Γερμανό δραματουργό (μεταξύ άλλων, η πρώτη παράσταση που έπαιξε ήταν το έργο του «Βάσος και Βιβή», στην «Πόρτα»). Στην πλατεία Βικτωρίας, σε μια «σφηκοφωλιά» στιγματισμένη απ' την παράνομη δράση της Χρυσής Αυγής, παρουσιάζεται ένα αντιρατσιστικό καλλιτεχνικό γεγονός. Χαρακτηριστικό είναι ότι χθες έξω από το θέατρο μοίραζε φυλλάδια η κίνηση Ενωμένοι Ενάντια στο Ρατσισμό και τη Φασιστική Απειλή, καλώντας σε πανελλαδικά συλλαλητήρια (στις 30 του μήνα).

Ο Φόλκερ Λούντβιχ, ο πολιτικοποιημένος εισηγητής του παιδικού θεάτρου στη Γερμανία (με την ομάδα του Grips) δεν πίστευε ότι ένα έργο 40 ετών που δεν παίζεται πια στη Γερμανία θα είχε τέτοια απήχηση στην Ελλάδα της κρίσης. «Οταν όμως έχεις κρίση, καλείσαι να δώσεις απαντήσεις. Το θεατρικό ξεκίνησε ως απάντηση σε μια εποχή που υπήρχαν στο γερμανικό θέατρο μόνο χριστουγεννιάτικες ιστορίες για τα παιδιά. Εστιάσαμε στα προβλήματα των παιδιών και της κοινωνίας».

Εργατική τάξη

Συνέθεσε το έργο σε μια Γερμανία «γεμάτη προκαταλήψεις». «Υπήρχε η συντηρητική γερμανική οικογένεια, η οποία αντιμετώπιζε τους μετανάστες με ρατσισμό. Ηθελα να δείξω ότι και οι Ελληνες και οι Τούρκοι έχουν τα ίδια συναισθήματα με εμάς. Ξεκινήσαμε στο Grips για τα παιδιά, αλλά "πιάσαμε" και τους γονείς που ανήκαν στην εργατική τάξη», αναφέρει ο δραματουργός, που γνωρίζει, σε αντίθεση με την πλειονότητα των συμπατριωτών του, ότι οι Γερμανοί «πληρώνουν με τα λεφτά τους όχι για τον ελληνικό λαό, αλλά για τη σχέση των διεφθαρμένων πολιτικών με τις μεγάλες βιομηχανίες». Εχει παρακολουθήσει το σκάνδαλο της Siemens και συγχρόνως αποστρέφεται το «νεοκλασικό καπιταλισμό της προτεστάντισσας Ανατολικογερμανίδας Μέρκελ».

Τα τελευταία ίχνη του Τείχους κατεδαφίζονται. Πώς αισθάνεται; «Ασχημα. Επρεπε να διασωθούν αυτά τα 20 μέτρα ως ίχνη Ιστορίας και μνήμης. Στη θέση τους θα ανεγερθούν πολυτελείς πολυκατοικίες. Ο καπιταλισμός κυβερνά τα πάντα. Γι' αυτόν το λόγο γράφω αντικαπιταλιστικά θεατρικά».

Πηγή:enet.gr

Επιμέλεια:Θάλεια Χαλεπλίδου